dinsdag 18 september 2007

Discussie over onze Campagne

Onze campagne heeft op indymedia tot een discussie geleid. Mensen stellen zich vragen over het waarom van de campagne. Misschien hebben we dat voor buitenstaanders nog niet duidelijk genoeg uitgelegd. We deden een verdienstelijke poging:

De vraag naar het waarom van onze campagne tegen de sluiting van de 16 GBs en het onstlag van 900 mensen is al vaker gesteld. En misschien nog niet voldoen beantwoord.
Een poging:

De kern van de zaak is niet zozeer of Carrefour een goed ecologisch of sociaal beleid voert. Daar valt altijd over te redetwisten. De belangrijkste vraag is wie dat beleid bepaalt. En zoals elke dag duidelijk wordt, zijn dat de aandeelhouders aan wie de directie van Carrefour met handen en voeten gebonden is. Er zijn namelijk bindende afspraken over de jaarlijkse winstuitkering en het managment van Carrfeour werkt in functie daarvan. Zo gaat dat in de meeste bedrijven. De aangekondigde sluitingen, zijn daar het gevolg van. Niet omdat de groep verlies maakt of zelfs niet omdat de betrokken GB's verlies maken, maar omdat de sluiting ervan meer opbrengt dan ze open te houden. Soms heeft dat te maken met immobiliën en huurprijzen, soms met directe concurrentie en soms met de wijk waarin de GB ligt. Het zijn veelal wijken waar minder begoede mensen wonen die ook minder mobiel zijn. Ze gebruiken de GB een beetje als buurtwinkel waar ze elke dag hun kleine boodschappen gaan doen en een babbeltje doen met andere klanten of de kassiersters die ze al lang kennen.

Volgens de Raad van Beheer is er sprake van een verminderde koopkracht bij de klanten. Ze merken dat door een verschuiving in consumptie van bederfbare naar niet bederfbare war. Maar het belangrijkste argument dat wordt aangehaald is de loonkost. Het gaat dikwijls om personeel dat op jonge leeftijd bij GB begon te werken en dus een hoge anciëniteit heeft. Gemiddeld 17 jaar en die hebben dus bepaalde rechten opgebouwd door hun jarenlange engagement.

Wij vermoeden dat veel van de winkels niet of slechts tijdelijk zullen sluiten en onder een andere naam zullen heropenen. Een SUPER GB wordt dan een GB Partner.
Carrefour is namelijk bezig met een franchisering van haar winkels. Concreet betekent dat dat ze de winkels zgn. verkopen aan een zelfstandig uitbater (vaak een voormalig zaakvoerder) die bij Carrefour een lening aangaat en die terugbetaalt naarmate hij de producten verkoopt die Carrefour hem levert. Zo'n man is dus met handen en voeten aan Carrefour gebonden. Voor het personeel betekent zo'n franchisering een loonverlies van 20% tot 30% en een flexibilisering. Gefranchiseerde winkels zijn vaak tot 20u en ook op zondag open. Bovendien valt zo'n winkel niet in hetzelfde paritair comité als de GB. Dat betekent dat er andere arbeids- en loonsvoorwaarden zijn. Maar omdat het zogezegd onafhankelijke winkels zijn die meestal minder dan 50 personeelsleden hebben, kennen ze geen syndicale vertegenwoordiger.


Daar is het Carrefour natuurlijk odeels m te doen en op dat vlak zijn de gelijkenissen met hun enige grote concurrent op wereldschaal, Wal-Mart, treffend. De lonen in heel de keten en de hele sector komt hierdoor onder druk te staan.
Dat zal niet beperkt blijven tot de 16 winkels en 900 personeelsleden waarvan vandaag sprake is. Tijdens de laatste ondernemingsraad bleek dat de argumentatie voor sluiting (gebrekkige rentabiliteit) nog meer opgaat voor 17 ander winkels en dat ook een aantal grote hyperGB's daarmee kampen. Door de vakbond gevraagd of de directie kon garanderen dat de herstructurering tot de 16 winkels zou beperkt blijven, was het antwoord: nee.

Als we naar Zwitserland en Portugal kijken, stellen we vast dat Carrefour daar àlles heeft verkocht. Hun hele keten werd er in de etalage gezet. Het conflict is dus groter en belangrijker dan het openhouden van die ene GB in je buurt.

Voor het cliënteel betekent zo'n franchisering minder service (want minder personeel) en dus minder sociaal contact. Maar het betekent ook een prijsverhoging. Uit een steekproef die we zelf hebben gehouden, blijkt dat de prijzen voor dezelfde producten in een express GB zo'n tien procent hoger liggen. We kozen tien basisproducten uit en dat scheelde dus 2,6 euro op 23 euro.

De geplande herstructurering heeft dus belang voor het personeel en voor alle klanten en voor buurtbewoners. Bovendien heeft het ook belang voor de producenten. Veel Carrefourproducten komen uit China en over de arbeids- en productievoorwaarden daar hoef ik geen tekeningetje te maken. En zoals jezelf terecht aanhaalt komt daar bovenop het ecologische facet.

En hierin ligt wat ons betreft een specifiek en bijzonder aspect van dit sociaal conflict: de gemeenschappelijke belangen van personeel, klanten en buurtbewoners hier en die van producenten en buren elders. CAP stelt dat die belangen gelijklopend zijn en dat we in functie van de verdediging ervan dus zowel het personeel als de klanten moeten mobiliseren. Dat doen we nu.

We hebben ondertussen een nationaal comité opgericht dat een zestal lokale comité's overkoepelt. Die hebben samen 20.000 handtekeningen verzameld. We vertegenwoordigen dus 20.000 klanten. Dat is niet niks...

Daarmee trekken we naar de vakbond om een gemeenschappelijke strategie te bepalen en we trekken naar de Raad van Bestuur om als klanten onze eisen op tafel te leggen. Dat klinkt misschien niet revolutionair maar het is wel een unicum in de sociale strijd. Belangrijk om te onthouden en interessant genoeg om van dichtbij te bestuderen.

Wat willen we eigenlijk als CAP en als klantencomité? Eenvoudig: meer macht over de beslissingen die Carrefour neemt. We willen dat Carrefour functioneert in het belang van de klanten, het personeel en de buurten waar ze zijn ingepland. En we vinden die belangen zwaarder wegen dan die van de aandeelhouders.

Natuurlijk vinden we dat niet alleen voor Carrefour maar ook voor de postkantoren die massaal gesloten worden, voor de energielevering waarvan de prijs de pan uitswingt, voor de prijzen van huisvesting, voor de Opelfabriek. En eigenlijk willen we dat voor het grootste deel van de economie.

Hoe je zoiets bewerkstelligt ligt niet voor de hand. Maar het heeft alles te maken met krachtsverhoudingen. Kunnen we als klanten en personeelsleden Carrefour tot concessies dwingen? Als dat lukt, kunnen we die ervaring dan toepassen op de Post? Kunnen we op die manier mensen bewust maken dat ze hun eigen belangen moeten verdedigen en dat ze dat georganiseerd moeten doen? Kan dat effect uitdijen naar andere bedrijven en sectoren? Is die samenwerking tussen georganiseerde personeelsleden, vakbonden en klanten uitbreidbaar? Kan dat op internationale schaal?

Voor CAP is deze campagne een soort testcase. We begrijpen namelijk dat er in de samenleving veel veranderd is sinds de 19de eeuw en dat sociale conflicten veel minder eenduidig zijn dan de fabrieksdirecteur/aandeelhouder met de dikke sigaar enerzijds tegen de arbeider in zijn overal anderzijds. We zijn vandaag bijna allemaal werknemers en dus salariaat. Maar we zijn ook klanten, we wonen in buurten en er zijn zeer veel complexe factoren die ons aan elkaar verbinden.
Dat verhindert niet dat klassentegenstellingen nog even reëel en vaak nog altijd even duidelijk en zichtbaar zijn. Eigenlijk stellen we ons zeer concreet de vraag: een andere wereld: hoe ziet die er dan uit en hoe geraken we daar?

Het ecologische aspect is daarbij van even groot belang, maar ook daar is het een kwestie van krachtsverhoudingen. Van organisatie dus en van solidariteit. Want als buurtbewoners, klanten en personeelsleden van Carrefour eenzelfde eisenbundel op tafelleggen waarin naast sociale en economische eisen ook ecologische eisen op tafel liggen, dan hebben we kans op slagen.

vrijdag 24 augustus 2007

Carrefour verkoopt uit ...

Volgens de FET was het gisteren 21/8 een goeie dag voor Carrefour. Carrefour kondigde de verkoop aan van de tweede grootste retailer in Zwitserland aan COOP. Opbrengst: 470 miljoen Zwitserse frank.
Carrefour zet daarmee zijn strategie door om uit te verkopen en louter te gaan investeren in landen met grotere groei en groter marktaandeel. In functie van ... inderdaad: steeds meer winst.

zondag 29 juli 2007

GB verandert zijn logo • in het kader van uitverkoop?

Supermarktketen GB laat in de loop van dit jaar geleidelijk zijn bekende logo - een rode bol - vallen.

De keten voert al sinds het begin van de jaren zestig zijn logo, maar dat wordt nu vervangen door het anker van Carrefour, waartoe GB sinds 2000 toebehoort. De Carrefour-merkproducten zullen in de toekomst ook in de GB-vestigingen verkocht worden. De GB-merkproducten zullen verdwijnen. Tevens zal er in de toekomst ook geen onderscheid meer gemaakt worden tussen Super GB en Super GB Partners. Tegen september moeten alle veranderingen doorgevoerd zijn. (MH)

bron: Het Nieuwsblad (2-1-2007)

Carrefour houdt uitverkoop. Ook In België?

uit de Gazet van Antwerpen:

Carrefour verkoopt Portugese activiteiten

Het Franse Carrefour verkoopt zijn Portugese activiteiten voor 662 miljoen euro aan de Portugese groep SONAE.

Carrefour, de grootste retailer van Europa, wil zich focussen op landen waar hij een groter marktaandeel heeft. De Portugezen verwerven twaalf supermarkten en acht benzinestations van Carrefour. De Fransen behouden de discountketen Minipreco. Carrefour Portugal haalde in 2006 een omzet van 530 miljoen euro. Volgens de vakbond BBTK zegt de directie van Carrefour dat de beslissing in Portugal gebeurde in andere omstandigheden dan die in België. In ons land besliste Carrefour onlangs 16 van de 78 geïntegreerde (niet in franchise) GB-winkels te sluiten. De vakbond zegt bezorgd te zijn.

maandag 23 juli 2007

GB campagne tijdens de Gentse Feesten

In de bus spraken we over de GB-campagne. Een 8-tal mensen luisterden naar een verslag van de GB-toernee langs 9 van de 16 met sluiting bedreigde vestigingen van GB. We hadden het ook over de barbecue.

Op het gesprek zette Marijke, die zelf 18 jaar bij GB gewerkt heeft, de precieze omstandigheden van de sluitingen nog eens op een rijtje:

- De sluitingen zullen hoogst waarschijnlijk leiden tot het ‘franchiseren’ van de vestigingen. Dat wil zeggen dat de vestigingen niet echt dicht gaan maar worden overgenomen door de gerant van de vestiging of door iemand anders.

- Op die manier worden die vestigingen KMO’s (met minder dan 50 werknemers), waardoor er geen verplichte vakbondsvertegenwoordiging meer is.

- Er worden nieuwe contracten onderhandeld waarbij de werknemers moeten inleveren. Er zijn voorbeelden waarbij de lonen met 25% daalden.

- De prijzen zullen duurder worden. De uitbater van de ‘onafhankelijke’ GB moet zijn producten aankopen bij de Carrefour-groep, die zullen deze producten verkopen aan een hogere prijs dan ze zelf inkopen. Er zijn voorbeelden waar de producten 1/3 duurder werden.

Belangrijk is ook de link met andere gebieden van werk en van maatschappelijke dienstverlening. Overal zien we schaalvergroting, het verminderen van de transparantie, het verslechteren van arbeidsvoorwaarden en het afkalven van buurtvoorzieningen. Zo zagen we onlangs dat De Post een groot aantal buurkantoren sloot onder druk van de private partners (o.a. de Deense Post) en van de dreigende liberalisering van de postmarkt. Gelijkaardige zaken zagen we ook bij de omschakeling van Volkswagen Vorst in Audi, van Electrabel naar Suez.

De gesprekken met de buurtbewoners en de werknemers van de met sluiting bedreigde GB’s gaven veel inspiratie voor nieuwe initiatieven. Overal hoorden we hetzelfde: het zijn de bazen en de aandeelhouders die gaan lopen met de winst en de buurtbewoners en de werknemers die moeten boeten.

Eind augustus organiseren we een tweede Carrefourt-toernee langs de nog niet bezochte vestigingen, deze toernee zal eindigen bij de ondernemingsraad van Carrefour begin september. Ook de samenwerking met de vakbonden wordt verdergezet. Op de nationale meeting van CAP op 20 oktober zullen we uitgebreid verslag doen van hun tournees.

CAP wil ook lokale buurtcomitées tegen de sluitingen ondersteunen. Voor meer info over eventuele sluitingen in jouw buurt, neem contact op met Marijke: marijkemama@yahoo.com, 0486/499.453.

In Gent is er alvast een eerste bijeenkomst van werknemers en buurtbewoners gepland op 4 augustus om 14u in het frietkot naast de GB. Wil je je mee inzetten tegen de sluiting van jouw buurt-GB? Wees dan welkom, je zal hartelijk ontvangen worden!

GB-campagne op solidariteitsbus te Gent


De solidariteitsbus -bekend van verschillende campagnes van CAP- stond op de Gentse Feesten. De bus was daar het decor voor verschillende gedachtenwisseleningen over actuele thema's waar CAP vandaag mee bezig is. Zoals de campagne voor het behoud van werkgelegenheid, arbeidsvoorwaarden en openhouden van de 16 GBs.

Marijke Tilley (voormalig delegée van GB) vertelde over onze Toernée langs de GB, het ontstaan van de campagne en de oprichting van een buurtcomité in Gent. We hadden het ook over een nieuwe Toernée langs de GB eind augustus, de nieuwe ondernemingsraad op 4 september en nieuwe initiatieven in Ekeren.

Als je zin hebt om in je eigen buurt iets te organiseren tegen de mogelijke sluiting van de GB, voor het behoud van werkgelegenheid en arbeidvoorwaarden, neem dan vandaag contact op. We komen langs en steken samen iets ineen.

woensdag 18 juli 2007

discussie over de sluiting

Op verschillende fora kan je discussies volgen over de sluiting van de GB's. De ene discussie is al interessanter dan de andere. Een vrij gefundeerde vindt je hier. Als je jezelf (gratis) registreert kan je aan de discussie deelnemen.

Een personeelslid van de GB te Ekeren verwees ons naar de mogelijkheid om op de site van GB zelf duidelijk te maken wat jouw mening is over de nakende sluiting/herstructurering en wat jij vindt dat er moet gebeuren. Je komt er direct terecht als je hier klikt.

GENT: oprichting buurtcomité


In Gent trekken we met buurtbewoners, klanten en personeelsleden van GB samen naar de ondernemingsraad die op 4 september plaatsvindt.
We organiseren een buurtcomité om de acties tegen de sluiting van de plaatselijke GB een beetje in goede banen te leiden en te bekijken welke initiatieven we kunnen nemen.

Info bij elias.vlerick(at)gmail.com of jo.coulier(at)skynet.be

Je kan onze affiche ook downloaden in de colom rechts: pamflet buurtcomité gent

maandag 16 juli 2007

Uit de Gazet van Antwerpen:

16/07 Barbecue uit solidariteit

Vrijwilligers organiseerden zaterdag een solidariteitsbarbecue op de parking van de Ekerse GB. De organisatoren eisen het behoud van de buurtwinkel.

Aan GB Ekeren voerden klanten, buurtbewoners en personeelsleden zaterdagnamiddag actie. Gebruikmakend van het zomerse weer organiseerde het Comité Andere Politiek (CAP) een barbecue op de parking van het warenhuis. De vestiging is namelijk een van de zestien GB's die met sluiting wordt bedreigd, waardoor in het totaal 900 mensen op straat komen te staan.

Marijke Tilly (44) werkte achttien jaar lang bij GB en hielp deze winkel mee opstarten. "GB wil de filialen waarschijnlijk verzelfstandigen waardoor de prijzen fors zullen stijgen en werknemers een kwart minder verdienen. De directie gaat dan lopen met alle winst."

De actievoerders kregen de steun van werknemers van Opel. Zo is Jan Kruyniers (44) uit Ekeren vakbondsafgevaardigde bij General Motors en voorzitter van het buurtcomité van de wijk. "Ik werk al 24 jaar bij Opel, één jaar te weinig om op de ontslagpremie te kunnen rekenen. Met de sluiting van deze GB komt de hele buurt nog maar eens bedrogen uit."

Aan de barbecue lag een petitie waar iedereen op kon intekenen om de sluiting van de winkel aan te klagen. Tot nu toe verzamelde CAP 2.000 handtekeningen. Want buurtbewoners reageren teleurgesteld op het verdwijnen van hun lokale supermarkt. Ze zijn vaak minder mobiel en hebben het niet altijd even breed. Rita Devree (52) woont dichtbij en at zaterdag een lekker kippenbilletje en een slaatje op de parking. "Voor ons is deze winkel heel belangrijk", legt Rita uit. "Waar moeten bejaarden in de toekomst naartoe? Het is onbegrijpelijk dat deze winkel werd gerenoveerd om hem vervolgens te sluiten. Aan de kassa's hangt er trouwens nog altijd een oproep om extra personeelsleden."

zondag 15 juli 2007

overgenomen uit Solidair...

Aan de poorten van de GB's komen we regelmatig onze vrienden van de PVDA tegen. Dat is logisch. Ze besteden ook in hun tijdschrift veel aandacht aan de sluiting van de winkels en het ontslag van het personeel. Ook dat is logisch. Wij publiceren hier een goed artikel uit hun tijdschrift Solidair. Dat vinden sommigen al minder logisch ...

Herstructurering GB-Carrefour • De enige winnaar is Carrefour

900 jobs minder tegen einde 2007. De groep GB kondigt een herstructurering van nationaal belang aan: 16 winkels moeten dicht. Een reactie van Chris Van Droogenbroeck, nationaal secretaris van de bediendecentrale LBC voor de distributie.

Gaston Van Dyck


Toen het personeel van de Super GB van Gilly (bij Charleroi) het nieuws over de sluiting van de 16 GB-winkels vernam, legde het onmiddellijk het werk neer. (Foto Solidair, Salim Hellalet)


De directie beroept zich op de hoge loonkosten en de hevige concurrentie. Klopt dat?

Chris Van Droogenbroeck. Carrefour beweert dat de concurrentie en vooral het feit dat loonkosten hoger liggen dan elders in de sector hen de das omdoen. Maar is het niet veeleer zo dat de lonen in de sector te laag zijn. Het aandeel van de personeelskosten in de omzet ligt in de distributie gemiddeld op 10,5%. Dat is lager dan in de andere sectoren. Een voltijds werknemer kost de werkgever hier gemiddeld 38.000 euro, een stuk minder dan elders.

Door de voorgeschiedenis van GB en GB-Inno-BM liggen de loon- en arbeidsvoorwaarden bij Carrefour iets beter, maar het is wat ver gezocht om dat nu aan te grijpen. Het probleem is dat de markt niet meer groeit, dat discounts enorm opkomen, dat sommige spelers zoals Colruyt en de andere discounts een strakke prijzenpolitiek voeren … iets waarmee Carrefour trouwens een paar jaar terug zelf mee begonnen is!


Het probleem is ook dat Carrefour van GB een aantal oude winkels heeft overgenomen en dat het vandaag geen antwoord weet te bieden op de kwaliteit van Delhaize en de lage prijzen van Colruyt, Aldi en Lidl. Carrefour is in de distributie te veel de grijze mus.

Bovendien weet Carrefour ook organisatorisch zijn zaak niet te beheren. Producten in een promotiefolder die niet beschikbaar zijn, dagdagelijkse producten die niet in de rekken liggen door fouten in de logistiek … zo jaag je de klanten weg natuurlijk. Dat soort dingen stellen wij al maanden, al jaren aan de kaak. Maar Carrefour liet het allemaal aanslepen.

Daar ligt het allemaal aan, niet aan de hoge lonen, niet aan het personeel.

Carrefour zoekt de uitweg nu in het franchiseren van veel van de winkels.

Chris Van Droogenbroeck. Wij hadden wel verwacht dat een aantal winkels zou dichtgaan, maar ook dat Carrefour, dat toch 17.000 werknemers tewerkstelt, de betrokken mensen een plaats zou geven in een van zijn 60 Hypers of zijn zestigtal Supers. Temeer daar er in veel winkels personeelstekort is. Maar dat doen ze dus niet.

De franchisering komt in feite neer op sociale dumping op kosten van de loon- en arbeidsvoorwaarden. Want de franchisenemer kunnen het zo aan boord leggen dat ze onder paritair comité 202/01 vallen. Daar liggen de lonen liefst 30% lager dan in paritair comité 312.

Bij franchisering zijn de grote verliezers de werknemers, dat is heel duidelijk.

Komen er, ondanks de vakantieperiode, nog acties?

Chris Van Droogenbroeck. Ons uitgangspunt is dat we de 900 jobs bij Carrefour willen houden, er mag geen enkele job verloren gaan. En als dat echt niet te vermijden is, dan mogen er geen naakte ontslagen vallen. Maar op dit moment willen we vooral de tijd nemen. We willen pas actie voeren als het echt nodig is, als het duidelijk is dat we op de onderhandelingen onze slag niet thuishalen. Op 2 juli is er nog een ondernemingsraad.

Als er plaatselijk acties zijn, zoals vorige week in Dendermonde, dan zullen we die uiteraard voluit steunen. We begrijpen ten volle dat de werknemers wat er nu gebeurt ervaren als een echte kaakslag.

ABVV-secretaris Myriam Delmée: “Bij franchisering verliezen alleen de werknemers”

Myriam Delmée (secretaris van de Franstalige socialistische bediendebond Setca). GB wil blijkbaar een aantal winkels franchiseren. Dat is een van de manieren om de omzet te verhogen en de loonkosten te drukken. GB wint dan op alle vlakken: zijn merknaam blijft op de markt en zijn winst is gegarandeerd, want de franchisenemer is verplicht GB-producten te kopen en intussen zelf de lonen van de werknemers te betalen. Hij moet het vroegere GB-personeel opnieuw in dienst nemen, maar betaalt hen nu veel minder (tot 200 euro per maand minder, nvdr). En de werkweek stijgt bijna overal van 35 naar 38 uur per week. (A.B.)

Solidariteitsmotie PVDA–La Louvière

Een van de bedreigde winkels is die van La Louvière. PVDA-gemeenteraadslid Jan Keijzer diende op de gemeenteraad van 25 juni een motie in. Een uittreksel.


De GB-supermarkten behoren bij de Franse groep Carrefour. Blijkbaar hebben winkels als die van La Louvière toch niet zo’n negatieve weerslag op de rendabiliteit van de groep, want die realiseerde in 2006 nog een nettowinst van 1,86 miljard euro. Hoe is het te begrijpen dat een multinational die enorme winsten maakt, winkels sluit en werknemers de deur wijst?

De Fransman Jacques Badin, een van de grootste aandeelhouders van Carrefour, woont in Ukkel (Brussel) omdat hij wil ontsnappen aan de Franse vermogensbelasting. Hij geniet nu voluit van de Belgische fiscaliteit, die de grote fortuinen ongemoeid laat, en mag zich na deze herstructurering, die 900 jobs in gevaar brengt, bovendien verwachten aan een hoger dividend.

Gelet op deze sociale overwegingen en op het belang van het behoud van handelszaken in het stadscentrum,

• betuigt de gemeenteraad zijn steun aan het geheel van het personeel van GB en aan diens streven om de werkgelegenheid te behouden;

• vraagt de groep Carrefour om zijn beslissing om de GB-winkel in La Louvière en de andere geviseerde winkels te sluiten, te herzien.

Solidariteitsbarbecue 'n bescheiden succesje ...


De barbecue was een leuk onderonsje met buurtbewoners en klanten van GB. We waren blij dat ook aardig wat personeelsleden kwamen meeëten en vooral met de bijdrage van onze vrienden van den Opel (thumbs up!) en het buurtcomité (thanx a million!). Dat mensen van BBTK speciaal langskwamen was ook plezant.
Het eten was lekker, de samenwerking verliep van een leien dakje, we hebben een aardige winst gerealiseerd waarmee we verder kunnen werken en het belangrijkst van al: we hebben bijzonder interessante mensen leren kennen die openstaan voor samenwerking. Dat belooft.

Binnenkort hier een kort videoverslag van de barbecue. Volgende afspraak: de Gentse Feesten, op 21 juli waar we in de solidariteitsbus onze toernée en de andere acties nog eens overlopen en waarbij personeel, klanten en buurtbewoners de koppen bij elkaar steken om te zien wat we nog meer kunnen doen in functie van het behoud van de winkels, de werkgelegenheid en de arbeidsvoorwaarden.

donderdag 12 juli 2007

Carrefour: binnen voor de regen ...

Ondernemingsraad in Diegem
eigen berichtgeving

Maandag 9 juli hield Carrefour ondernemingsraad in Diegem. CAP was aanwezig aan enkele piketten en trok met de solidariteitsbus naar Brussel. Een verslag.

Maandagochtend staan we al vroeg met CAP aan de poorten van de GB's, ondermeer in Gent en Ekeren. Beide winkels zijn gesloten: het personeel wil naar de ondernemingsraad in Diegem en ze hebben twee duidelijk eisen: geen enkel initiatief tijdens de vakantiemaanden en geen naakte ontslagen.

Als we in Ekeren toekomen, zijn de deuren al geblokkeerd met winkelkarretjes die met kettingen aan elkaar vasthangen. Handig! De gehuurde bus staat al warm te draaien op de parking en Ria van BBTK nodigt ons uit om mee te rijden, maar dat kan jammer genoeg niet: we moeten de bus van CAP nog gaan ophalen want die willen we in Diegem op de parking zetten.

Diegem4
Marijke bij een paar van haar vroegere collega's

Dat blijkt een goed idee: als we later die ochtend luid toeterend de parking oprijden, regent het bakken. Iemand doet de deur open en roept heel luid: "jullie mogen binnenkomen!". Dat laten de werknemers zich geen twee keer zeggen en op een wip en een gauw zit de bus stampvol. Gezellig is het wel, zeker als we de fruitsap en pintjes bovenhalen.

diegem3
Volle bus

Het is ook grappig: veel mensen kennen we al van onze rondrit en ze vertellen honderduit over de reacties van het personeel en de klanten op onze rondrit. Iedereen is unaniem enthousiast, van Grivegnée tot Gent spreken ze ineens dezelfde taal. En dat is geen Frans of Nederlands maar de taal van solidariteit. Een mens zou soms vergeten dat dat nog bestaat en dat dat zo'n warme taal kan zijn in deze koele tijden.

Ondertussen komen de delegées en leden van de ondernemingsraad toe en ze staan onder het afdakje met hun collega's te praten. Als het even ophoudt met stortregenen, verzamelt iedereen zich voor de inkom. Hoewel daar in grote letters 'Welkom-Bienvenue' opstaat, mogen ze niet binnen. Het is altijd interessant om zien hoeveel vertrouwen werkgevers in hun personeel hebben...

diegem2



De megafoons worden boven gehaald en met gezang en gescandeer wordt de sfeer er ingebracht. We maken van de gelegenheid en de megafoon gebruik om te laten weten wie we zijn en wat we de afgelopen dagen zoals uitgespookt hebben. We vertellen over de petities en overhandigen al een kleine 2.000 handtekeningen aan de vakbondsdelegatie. Dat wordt door het personeel op luid gejuich, getoeter en schril gefluit onthaald. Oorverdovend en hartverwarmend. Het is een gevoel dat in heel deze actie wel vaker terugkomt.

Het is tijd om aan de vergadering te beginnen en terwijl een kleine delegatie wordt binnen gelaten, blijft de rest van de kleine duizend personeelsleden op de stoep staan. Het zint hen niet echt en er wordt gedrumd. In het Frans horen we: "on veut entrer!".

Diegem6

Maar er is geen binnen geraken aan, de deur blijft potdicht voor het personeel. Alsof het om een volksstam wilde Vandalen zou gaan waarvan men bang moet zijn...
Omdat het gedrum aanhoudt en de werknemers van geen aflaten willen weten, komt de directie uiteindelijk naar beneden. Jean-Marie Andréassier, directeur exploitatie, spreek de mensen toe. Voor de ingang laat hij weten dat ze willen praten met de delegées maar dat het gebouw niet stabiel genoeg is om alle manifestanten binnen te laten. Dat dat een leugentje is, zal later blijken.

Ik maak van de gelegenheid gebruik om Andréassier een kopie van onze petities te overhandigen en hem duidelijk te maken wat de buurtbewoners en klanten van een eventuele sluiting vinden.

diegem1
Andréassier met petities

Ik zeg er ook bij dat we willen dat het personeel blijft en dat hun arbeidsvoorwaarden bij een eventuele franchisering hetzelfde moeten blijven. Achter mij wordt luid gejuichdt en getoeterd. De werknemers stellen dit soort solidariteit absoluut op prijs, dat is wel duidelijk. Achteraf komen er een paar me dat nog eens expliciet zeggen.

Bon, het blijft dus afwachten wat de vergadering zal brengen en sommigen nestelen zich in de bus. Voor de pamfletten en petities hebben ze niet veel aandacht maar die kennen ze natuurlijk al. We babbelen wat over de reacties van de klanten en ons idee om overal comités op te richten. Dat valt in bijzonder goeie aarde.

Ondertussen zijn ook twee vrienden van de PVDA aangekomen. Lokale leden van de PVDA stonden vanmorgen ook al aan het piket in Gent, waar ze koffiekoeken uitdeelden en hun literatuur aan de man trachtten te brengen. Ze werken anders dan wij: ze delen veel pamfletten uit, waar wij vandaag niet zo'n behoefte toe voelen. Ik denk dat de werknemers wel weten waarom we daar staan en daden zeggen hier meer dan woorden. Maar we kennen de PVDA'ers natuurlijk wel goed, al was het maar omdat we elkaar dikwijls tegenkomen op acties. We babbelen wat over de toestand en ik vraag of ze geen zin hebben om samen comités op te richten tegen de sluiting van de GB's. Waar zij sterk staan en wij weinig mensen hebben, kunnen ze misschien het voortouw nemen en op andere plaatsen kunnen wij dat doen. Ik vind het namelijk een beetje raar om zo naast elkaar te werken, terwijl een deel van wat we zeggen toch hetzelfde is.
Ze staan er duidelijk niet afwijzend tegenover. Dat hebben we al eerder gemerkt: de militanten van de PVDA vinden een eventuele samenwerking even logisch als veel mensen van CAP. Misschien omdat we dat loodzware verleden niet meer achter ons aan willen torsen en eindelijk bezig zijn met wat belangrijk is? Want écht: wat ons bindt is toch belangrijker dan wat ons scheidt.

Diegem10
Ondertussen in de bus: "Pourquoi ils sont en bleu?"

Hoedanook, als even later de hemelsluizen weer volop opengaan en het personeel nog altijd niet binnen mag, is voor de vakbond de maat meer dan vol.

Diegem7
De pannekes en alle aanwezige worden nat...

Dat is geen manier van doen, zo behandel je mensen niet, zelfs niet als het je personeel is. En misschien zeker dan niet. De delegées stappen op uit de vergadering en daar is dus niks uitgekomen. Of misschien toch: plots blijkt het gebouw wél bestand tegen de honderden manifestanten en mogen ze in de kantine gaan zitten. Sommigen grappen: ze hebben snelsnel de funderingen aangepast zonder dat we dat gemerkt hebben. Helaas, pindakaas, het is te laat: op zo'n manier wil men niet behandeld worden en dus ook niet vergaderen.

Diegem9
De delegatie van 20 onderhandelaars komt buiten. Iedereen wil horen wat ze te vertellen hebben.

Heel verwonderd moet men over die attitude van de directie echter niet zijn: ze willen 900 mensen op straat zetten, en of het nu regent of de zon schijnt, daar trekken ze zich niets van aan. Zolang zij binnen zijn voor de regen, is wat hen betreft alles in orde ...

Het zal voor het personeel nog een harde en lange strijd worden: tot september verandert er niets en vanaf dan wordt er opnieuw rond de tafel gezeten. De kwestie zal dus zeker tot begin volgend jaar hoog op de agenda staan.

Hoog tijd dus voor CAP om zich rond het personeel, klanten en buurtbewoners te scharen en onze gemeenschappelijke belangen te verdedigen. We hebben in ieder geval beslist om voor de volgende ondernemingsraad met CAP een nieuwe toernée langs de vestigingen te organiseren, eind augustus, begin september.

Als er in je buurt een GB met sluiting bedreigd is, contacteer Marijke Tilley, (ex-GB delegée) dan komen we zeker langs: 0477 409 586 of marijkemama(at)yahoo.com.
Ook als je pamfletten, raamaffiches of petities wil, kan je bij haar terecht.

Op Toernéé langs de GB !

Maandag 25 juni 2007

Een prachtig, dreigend wolkendek boven Vlaanderen. Klaprozen langs de kant van de weg, harde parkings, hartelijke mensen en veel inzicht. Dat is, kort samengevat de eerste dag van onze rondrit langs met GB's bedreigde sluiting. We zijn gestart in Gent. Het personeel vergadert voor ze hun deuren openen doen. Er wordt nagedacht over staking, maar voorlopig is dat niet aan de orde: eerst afwachten wat de ondernemingsraad aan nieuws brengt, overleggen met collega's. Onze aanwezigheid vinden ze belangrijk. En de bus gezellig.

Buurtbewoners zijn onmiddellijk bereid de petitie te tekenen. Sommigen vragen exemplaren om ze mee naar huis te nemen of een affiche voor hun raam. Sommige mensen zijn wat gelaten. Leentje (68) bijvoorbeeld. Ze heeft het nieuws op TV gevolgd, haar schouders opgehaald en zich afgevraagd "wat kunnen wij daar aan doen?". Maar als ze ons aan Gent-Dampoort ziet staan, komt ze recht op ons af, tekent de petitie en zegt: "wie vecht, kan verliezen. Maar wie niet vecht is al verloren".

We spreken met de delegees en tijdens de pauze komt het personeel bij ons wat drinken en ze vertellen over wat ze denken en voelen. De sfeer is strijdbaar, relaxed en er wordt veel gelachen. Zonder strijd komt Carrefour er hier niet van af, zo duidelijk zijn ze wel, de vrouwen van de GB. Een paar mensen van CAP steken apart de koppen bij elkaar om plannen te smeden voor de Gentse feesten. We weten dat Jef Sleeckx in gesprek gaat met Jan Marijnissen van de SP. Ook Tinny Mast komt langs. Er zal iets te doen zijn in verband met de Post en we horen geruchten over straattheater,
breakdance en een speakerscorner.

We blijven tot iets na de middag hangen en dan start Walter de bus op. Peter knipt uit stickervel slogans voor op de zijkant van de bus en terwijl Nathan nog petities gaat bij kopiëren en Raf drukdoende is met zijn gsm, praat Dominique nog met omstaanders.

Om de beperkte middelen van de CAP, de diesel en de bus in te zetten waar ze het meest opbrengt, beslissen we ons te concentreren op de locaties waar we buurtbewoners kunnen mobiliseren die we kennen van CAP. We rijden eerst naar Dendermonde. In Gent stonden we op een openbare parking vlak voor de Supermarkt. In Dendermonde kan dat niet en dus zetten we ons op de parking van de GB zelf.

Als we binnen gaan om te laten weten wie we zijn en waarvoor we komen, zegt een vriendelijke gerant ons dat we de bus moeten verplaatsen naar de openbare weg. Onze komst was aangekondigd en hij had zijn richtlijnen gekregen. Maar problemen maakt niemand daarover en hij staat zonder meer positief ten opzichte van de actie. Hij heeft er ook geen probleem mee als we onze affiche en uitleg aan het personeel geven. Sommigen van de meisjes aan de kassa reageren ronduit afwijzend, alsof ze bang zijn van de teksten. Andere hadden ons al zien staan, weten waarom we er zijn en bedanken ons. Ze hebben het te druk voor een echt gesprek, maar als René, één van de delegees, wat later buiten een sigaretje staat te roken, vertelt hij over de verhoudingen. De gerant had al verteld dat de zaak verlieslatend is. Volgens de delegee stijgt de omzet en het aantal klanten gestaag sinds januari en hij plaatst het verlies "in de laatste rechte lijn" waarmee hij wil zeggen dat alle positieve resultaten teniet gedaan worden door allerlei onkosten en uitgaven op het einde van de rekening. Helemaal begrijpen doen we het niet, maar heel geruststellend is het niet.

De omwonende reageren wel bijzonder sympathiek: ook hier vragen ze om petities en gaat iedereen het gesprek aan. Marcel dringt er bij zijn vrouw op aan dat zij ook moet tekenen. "Ik ben niet van hier, ik ben van Antwerpen," verontschuldigt ze zich, waarop haar man in een lach schiet: "’t Is niet omdat ge van Antwerpen zijt, dat ge niet solidair kunt zijn". Ze tekent en ze zegt erbij: "Mijnheer, 't enige dat vandaag nog telt is de winst. Dat is 't enige dat hun nog interesseert". Ik kan het alleen maar beamen en eraan toevoegen dat het genoeg is geweest, en dat we d'er iets aan moeten veranderen. Ze lacht een beetje meewarig. Maar wél lief...

Terwijl we de affiches aanbrengen aan de in- en uitgang van de parking en onze pamfletten onder de ruitenwissers van de auto's steken, barst een bijzonder geweldig en knap onweer los. Tijd om in de bus iets te eten dus en hop, naar Sint-Niklaas.


gbstnik1
Halte Sint-Niklaas.

Als we daar aankomen is de hemel opgeklaard en staan we in de zon. Er is nog CAP-volk aanwezig en dat is een plezante ervaring. Zelfde stramien: ook hier veel bereidheid bij de buurtbewoners, veel gesprekken en veel inzicht van de mensen. Ze weten best wat er aan de hand is bij GB en de Post en VW en Opel. Politici onderschatten de mensen. Wat me wel verbaast is dat dat heldere inzicht in de verhouding tussen werknemers, kapitaal en de altijd maar grotere honger naar winst, zich niet vertaalt in politiek. Toch niet bij de vorige verkiezingen.

Sommige mensen wijten de slechtere omzet aan het feit dat de parking niet gratis is. Of aan de concurrentie. Niemand vindt dat ze te veel verdienen of dat hun zogezegde loonlast te hoog ligt. Rita is er delegee. Ze komt een kijkje nemen aan de bus voor ze doorgaat naar een vakbondsvergadering. Ze zegt dat het personeel hier nogal gelaten is. "Ze klanten zijn meer verontwaardigd dan het personeel," zegt ze. Dat heeft volgens haar te maken met het feit dat iedereen zoiets wel verwachtte. "De loonkost ligt hier rond de 18%", zegt ze. Ik herinner me hoe die toen ik bij GB werkte rond de 30% lag. "Dat is waar," lacht ze als ik het zeg. "Maar dat is lang geleden."

Als het half zeven wordt, is het tijd om op te stappen. Jammer, want we zouden hier nog massa's handtekeningen kunnen ophalen en uren met de mensen van gedachten wisselen over wat er met onze samenleving aan de hand is. Maar we moeten naar Ekeren want daar start morgen een nieuwe dag. Vanaf 8u staan we op de parking van de GB, rond 12 uur gaan we naar Deurne en tegen 17u rijden we naar Ukkel. Hopelijk zijn de Franse pamfletten en petities dan klaar, want we gaan nog langs La Louvière, Charleroi en Luik. Da's voor woensdag.

Dinsdag 26 juni 2007

Het is negen uur als we aan de supermarkt in Ekeren toekomen. Marijke Tilley heeft deze GB nog mee opgestart. Nu is ze als voormalig delegée van GB mee op campagne. Veel bekenden komen we onder het personeel niet tegen. Hier is het personeelsverloop blijkbaar relatief groot. Aan haar purperen actie-busje wordt het wat later toch gezellig als voormalige collega's haar komen begroeten.

De dreigende wolken schuiven laag boven ons en we worden getracteerd op felle regenbuien en hagel. Aanvankelijk staan we er met twee maar dat weegt niet op de sfeer: de reacties van de klanten steken ons een riem onder het hart al was het omgekeerde de bedoeling. Ze zijn allemaal verontwaardigd en ze zeggen hetzelfde. Dat is logisch voor een probleem dat zo dicht bij hun leefwereld ligt en het zegt ook iets over wat CAP kan en moet doen.

Vreemd aan de GB van Ekeren is het feit dat er vorige week dinsdag nog een receptie doorging om de renovatie te vieren. Een dag later werd de sluiting aangekondigd. Het sterkt ons vermoeden dat er van sluiting geen sprake zal zijn en dat bevestigt ook het personeel ons: ze gaan die ruimte niet zomaar cadeau doen aan de concurrentie en ze gaan zeker dat marktaandeel niet afgeven. Daarover gaat het juist.

99% van de mensen die we aanspreken, tekenen de petitie. Sommigen willen eerst niet eens luisteren, maar zodra de woorden "tegen de sluiting van deze GB" vallen, draaien ze om. "Ah, ja, van eigens! 't Is een grof schandaal, het enige dat de rijken nog interesseert is nog meer winst".

Hier in de buurt zijn veel sociale woningen en er wonen ook bijzonder veel oudere mensen. Die zijn bijzonder bang: de dichtsbijzijnde supermarkt is in het centrum van Ekeren maar daarvoor moeten ze de bus op en met hun boodschappen in de handen, kunnen sommigen dat niet meer. Ze hebben geen ander vervoer en komen hier elke dag hun kleine inkopen doen. Een grijzende man toont de inhoud van zijn boodschappentas: we zien vier, vijf, zes pakjes zalm. Omdat hij op dieet is. Hij denkt dat een GB in franchise die niet zal aankopen. Hier doen ze het speciaal voor hem. Hij vertelt honderduit over allerlei kleine en grote problemen waarmee hij geconfronteerd wordt. Dit soort acties lijkt soms op sociaal werk. Dat is niet altijd gemakkelijk, maar het is wel belangrijk: luisteren naar de buurtbewoners en begrijpen waarmee ze dagelijks geconfronteerd worden. De politieke discussies houden we beperkt. Niet omdat we er geen zin in hebben, maar we staan hier niet om CAP of ons programma te verkopen. Volgens ons werkt het omgekeerd beter: naar de mensen luisteren en solidair zijn. De rest volgt wel.

Als mensen vragen wie het initiatief tot de actie neemt, leggen we uit dat het om een combinatie van klanten, buurtbewoners en (ex)personeelsleden gaat. We vermelden erbij dat CAP het initiatief steunt via de bus en de betaling van affiches en copies. Eén man schiet in een colère als hij de naam CAP hoort: we zijn de verdelers van de arbeidersklasse, Jef Sleeckx trekt meer pensioen dan de kassiersters van GB aan loon verdienen, we pakken stemmen af van SP.a en verzwakken zo de linkerzijde, enz. Als we iets willen inbrengen, fulmineert hij nog harder. Hij krijgt er warempel schuim van op de lippen terwijl zijn vrouw hem tracht te kalmeren. Ik vraag hem hoe het komt dat de armoede fel gestegen is terwijl de SP.a aan de macht is, maar daarop antwoordt hij niet. Jammer, want het is duidelijk iemand die zijn hart links draagt en bekommerd is om werknemers en progressieve ideeën. Ik vraag hem nog waar de SP.a staat om het personeel van GB te steunen, waar ze waren tijdens de staking van Opel, enz. Maar het is een dovemansgesprek.

Wat later komen Walter, Lea en John ons vervoegen en dat doet deugd, net zoals de zon die door de wolken breekt. We leggen nog contact met personeelsleden, de petitielijsten groeien als vanzelf aan en het valt op hoeveel mensen spontaan komen vragen of ze ergens iets kunnen tekenen. Sommigen nemen affiches en petities mee om her en der op te hangen of te laten rondgaan. Ik stap nog kort Taverne Rozemaai binnen en vraag of ze een kleine affiche willen ophangen. Het antwoord is 'n beetje choquerend: "Nee." Maar dan, grappend: "Heb d'er geen grote?" Ja dus. En ze willen er niet één maar voor élk raam één. En een pak petities. En pamfletten. In het half uur dat we nog buitenstaan komt José van Taverne Rozemaai nog drie keer naar buiten. Elke keer met een volle petitielijst.

carr7
Taverne Rozemaai steunt

Tegen de middag is het tijd voor een hapje en trekken we naar de GB in Deurne. Ook daar staan we met vier en dan is het aangenaam werken. Hier speelt Marijke als ex-delegee van GB haar rol voluit. Ze moet er niet veel moeite voor doen omdat ze veel voormalige collega's tegenkomt en de gesprekken simpel zijn. Overal waar we komen maken mensen dezelfde eenvoudige maar correcte analyses: we worden beheerst door de winsthonger van enkelingen en noch de belangen van de buurt, noch die van de klanten of het personeel tellen. Marijke vertelt hoe GB vroeger een sociale dienst. Je kon er ondermeer terecht voor psycho-sociale hulp en als voorbeeld vertelt ze aan twee klanten het verhaal van een collega die aan alcoholisme leed. Hij mocht op kosten van GB op therapie gedurende maanden en daarna, toen hij weer gezond was, kon hij probleemloos opnieuw aan de slag. Het is één van de dingen die Marijke zijn opgevallen bij de overname van GB door Carrefour: "vroeger leek het bij GB dikwijls een kleine familie. Er werden allerlei sociale activiteiten georganiseerd en we gingen vaak samen op fietstocht, voetballen of we organiseerden feestjes. Heel dat sociale luik is nu verdwenen." Dat merkt Marijke ook aan het personeelsbestand: "door het invoeren van tijdelijke contracten is die sfeer helemaal omgeslagen. Nu is een nieuwe collega alweer verdwenen voor je elkaar goed en wel kan leren kennen. De werkgevers strijken elke keer een premie op als ze een nieuw personeelslid aannemen en dus is het verloop veel groter geworden.

carr5
Marijke in Deurne

We lopen Rita tegen het lijf. Ze werkt in Lier voor de GB en ze heeft interessant nieuws dat we dringend moeten checken. Rita vermoedt dat de 16 vestigingen niet zozeer zullen sluiten, maar dat de hele groep binnenkort te koop zal aangeboden worden aan een Duitse keten. Ze besluit dat uit het feit dat geranten het hier en daar al voor bekeken houden en hun ontslag geven. Ook het feit dat men bezig is met bodemsaneringen, wijst er volgens haar op dat een verkoop nakend is. Bodemsanering is namelijk verplicht voor de verkoop van gronden. Het zou ook een verklaring kunnen zijn voor het renoveren van vestigingen, ontslagen van personeel met hoge anciënniteit en (tijdelijk) sluiten van vestigingen. Dat verhoogt natuurlijk de marktwaarde, zij het slechts tijdelijk.

Wat opvalt is niet alleen het divers publiek dat de GB's bezoekt maar het even divers publiek dat onze petities tekent: mannen en vrouwen, jong en oud, Belg en niet-Belg. Opmerkelijk is de bereidheid bij bijvoorbeeld Marokkaanse vrouwen. Ze zeggen niet altijd veel maar hun ogen spreken boekdelen. Ze zijn het allemaal eens over de schandalige winsthonger die onze maatschappij teistert en ze zijn solidair met het personeel waar ze écht mee meevoelen. In dit soort vestigingen is er dikwijls nog een echte band tussen klanten en personeel, niet zelden omdat ze ook elkaars buren zijn.

We hebben nog een afspraak in Ukkel en daarvoor moeten de Franstalige pamfletten, affiches en petitielijsten nog getekend worden. Dat doen we in de vestiging in Ukkel zelf. Onder luid getoeter rijden we er de kleine parking op en prompt komt de gerant naar buiten. Hij begroet ons wat vreemd: "voici mon bus avec les petits Japonais!" klinkt hij blij. Als wij onbegrijpend kijken, legt hij ons uit dat hij zijn personeel al lang voorhoudt dat er vroeg of laat een bus vol Japanners zal aankomen die dan de hele winkel leegkopen... Wat dat betreft moeten we hem ontgoochelen, maar we zijn er niet minder welkom om. Hij zegt ons waar we de bus best parkeren, voegt er later aan toe dat hij ervoor zal zorgen dat we de parking niet hoeven te betalen (10€ per uur!) en helpt met de copies. Hij is tot nu toe de enige gerant die zegt waar het op staat: van een sluiting is geen sprake, het gaat wel degelijk over de omvorming tot franchisewinkel.

We zetten onze tafel buiten (het weer laat dat eindelijk toe). Walter haalt pakken koekjes uit de afvalcontainer die nog best lekker zijn en we presenteren de mensen een glaasje fruitsap van de wereldwinkel of een pintje voor de liefhebbers. We zetten ons aan het uitknippen van Franstalige slogans en terwijl we daarmee bezig zijn komen jonge kameraden ons vervoegen. Vier frisse LSP'ers met een fel CAP-shirt en zo kunnen wij effe uitblazen. Want hoewel we niet hard moeten werken, vergt het rijden en vooral het praten en luisteren bijzonder veel energie. Dat merken we als we ons vijf minuten zetten.

De bus staat bijzonder strategisch en ze loopt dus regelmatig vol met mensen die meer uitleg willen of hun beklag komen doen over allerlei onrechtvaardigheden waar we geen benul van hadden. Soms erg schrijnende verhalen van armoede, bedrog en botsingen met de administratie of de maatschappelijke bovenlaag. Hoewel we het daar eigenlijk niet echt over hebben en er zeker niet op aandringen, maken we hier op korte tijd twee leden. Dat is bijzonder plezant. Voor het eerst is het nu in het Frans te doen en dan is het van belang dat we wat buurtbewoners bij ons hebben. De jongste LSP-er staat uitgebreid te argumenteren als de gerant hem vraagt hoe oud hij eigenlijk is. Nauwelijks dertien jaar, zo blijkt. "Ah bon, et tu est contre la fermeture du GB?" vraagt hij hem een beetje meesmuilend. Op de vraag "et pourquoi?" begint de jongen zijn argumentatie waar we met zijn allen nogal van opkijken. Omdat ze zo gedegen is en hout snijdt en bijzonder goed verwoord is. Alle thema's komen aan bod, en de gerant staat duidelijk verwonderd maar ook geamuseerd te luisteren. Grappige confrontatie van ideeën en leefwerelden.

Dat is nog iets opvallends en zeer hartverwarmend: door onze tournée ontmoeten we overal CAP-leden die we enkel kennen via e-mail, telefonisch of van horen zeggen. Het doet goed om mekaar eens persoonlijk te kunnen spreken, vast te pakken en van gedachten te wisselen. Het is ook van een bijzonder groot belang als we een echte beweging willen opbouwen. We merken dat wie meedoet aan de actie een duidelijk beeld heeft van wat CAP is en waar het naartoe moet. Dit soort acties aan de basis is belangrijk. Waarbij we niet bezig zijn met onszelf, onze analyses of ons programma, maar volop luisteren naar de praktische bekommernissen en zorgen van gewone mensen die vreemd genoeg vrijuit en frank hun gedacht zeggen. Bevreemdend is het verschil tussen de helderheid waarmee de meesten tegen de realiteit aankijken en de verkiezingsuitslag. Wat we hier allemaal horen, vinden we duidelijk niet terug op electoraal vlak. En die scherpe analyse, vaak ook in harde formuleringen verwoord, wordt door een zeer breed aantal mensen gedragen. Dat lijkt ons een teken aan de wand en vooral ook een perspectief voor CAP.

Bon, bijna acht uur, we laden onze spullen terug in. Benjamin van LSP rijdt de bus af de parking en we vinden het allemaal jammer dat we afscheid moeten nemen. Maar goed, La Louvière wacht op ons en dat is nog effe rijden. Bovendien zijn we behoorlijk moe en we hebben nog niet echt gegeten vandaag...

Woensdag 27 juni 2007

In La Louvière wacht Phillipe ons op. Hij werkt bij Volkswagen Vorst (nu dus Audi) en omdat ze een gebrek aan onderdelen hebben (door een staking in Spanje), ligt de fabriek een paar dagen stil. Zo heeft hij tijd om samen met ons actie te voeren. We koken ons potje en kort daarop vallen we in de bus als een blok in slaap op de parking van het Centraal Station van La Louvière.

De stad is wat naargeestig, arm, er heerst veel werkloosheid en eigenlijk merk je dat aan alles. Ook aan de mentaliteit van veel mensen: wat gedrongen, gesloten en niet bijzonder communicatief. Eigenlijk zijn we hier met te weinig Franstaligen. Phillipe benadrukt tegen iedereen dat we helemaal uit Antwerpen en Sint-Niklaas gekomen zijn om onze solidariteit te tonen. We begrijpen niet goed waarom, maar dat wordt later duidelijk: Walen hebben een beeld van Vlamingen dat bepaald wordt door het VB, Leterme, Leeuwenvlaggengevendelier en harde vijandigheid. We zijn een welgekomen afwisseling, namelijk gewone, vriendelijke mensen. Dat blijkt voor veel mensen ook een belangrijk element aan CAP: het feit dat we federaal georganiseerd zijn en de solidariteit tussen Vlamingen, Walen en Brusselaars beklemtonen. Voor een vrouw is dat de reden om stante pede lid te worden. Mensen kijken op van dat federale karekter en het onderscheidt ons van andere partijen. Iedereen onthaalt het als een positief element.

De GB hier draait niet bijzonder goed. We kunnen de bus enkel kwijt aan de achterkant en daarmee verliest ze voor een stuk haar efficiëntie, wat de actie ook bemoeilijkt. En omdat we nog naar Anderlues en Luik trekken, besluiten we er na een uur of twee mee op te houden. Phillippe vergezelt ons nog naar Anderlues en ook dat is voor zo'n tournée belangrijk: mensen die ons wat wegwijs kunnen maken zodat we met die grote bus niet teveel moeten zoeken, sukkelen en manoeuvreren.

Anderlues heeft een speciale betekenis: Freddy De Wille zit er in de Gemeenteraad. Hij is van Une Autre Gauche en misschien kunnen we rond de sluiting van GB's een samenwerking opzetten. Dat is zo eens iets anders dan oeverloze discussies natuurlijk ...

Aan de GB zelf is de sfeer bijna uitgelaten. Het is er duidelijk een drukke zaak en het kan niet anders dan dat die goed draait. Dat bevestigen ons ook alle klanten. Phillipe is een geboren entertainer en hij spreek de mensen toe alsof hij op een markt verse waar aanprijst. Iedereen tekent, zonder uitzondering. In de pamfletten zijn ze minder geïnteresseerd. Deels omdat ze best weten wat er aan de hand is. Mensen zijn niet achterlijk en daarin verschilt CAP denk ik ook van andere partijen. We willen namelijk niet 'onder de mensen' zijn, of 'de kloof tussen politici en burgers dichten' omdat wij allemaal gewoon mensen zijn. Daar is van een kloof geen sprake. Na een half uurtje komt Gustave Dache ons vervoegen. Hij was CAP-lijsttrekker voor de kamer in Henegouwen en zonder meer een bijzonder indrukwekkend man. Gepensioneerd maar nog even gepassioneerd als tijdens de staking van Catterpillar in 1970 waarover hij een boekje publiceerde. Hij toont het ons en vertelt vol vuur over die strijd. Hij legt ook uit waarom hij voor CAP gekozen heeft en wat hij van CAP verwacht. Onze actie vindt hij bijzonder belangrijk: het gaat over heel directe en gewone dingen die geen zware of complexe politieke analyse vereisen. Onze standpunten zijn duidelijk en simpel en de mensen kunnen zich erin vinden. Allemaal belangrijk elementen, zo zegt hij.

carr2
De mensen tekenen met plezier

De sfeer is bijzonder goed en met ons vijven halen we honderden handtekeningen op. Zonder veel moeite. Gustave vergelijkt het met het ophalen van de handtekeningen voor deelname aan de verkiezingen. Ook dat ging zeer snel en gemakkelijk, zo zegt hij. Als ik vraag waarom die verkiezingen dan zo ontgoochelend waren, lacht hij even. Hij is niet ontgoocheld, zo zegt hij, omdat hij geen illusies koesterde. "Overal waar CAP opkwam, hebben we stemmen behaald," benadrukt hij. Dat op zich is belangwekkend. Zelfs uit het buitenland kregen we stemmen van mensen die per brief stemden. Volgens hem is dat een belangrijke vaststelling en het betekent dat er overal een voedingsbodem is. Daarop is nu gezaaid, het is een kwestie van hard werken zodat al die zaadjes ontkiemen en kunnen uitgroeien tot volwassen en zaaddragende planten.

carr3
Gustave rchts in het rood), maakt GB-bezoekers warm te tekenen

carr6

Iets over twee vertrekken we naar Grivegnée, nabij Luik. Een goeie 100 kilometer. De bus doet het prima, al is ze niet meer zo jong. De aandacht trekt ze wel, al was het maar omdat Walter en Peter ze met allerlei slogans vrolijk versierd hebben. We rijden door Charleroi en de sporen van de siderurgie staan daar aan alle kanten als kathedralen van veroest ijzer en staal. Donkere schouwen reiken tot aan het lage wolkendek en in mijn hoofd denk ik "Usine aux Nuages Extremement Toxique". Arcelor is hier overal aanwezig. In de buurt van Seraing rijden we echter verkeerd. Het kost ons een uurtje en er wordt al druk heen en weer gebeld. We hebben de indruk dat aan de GB niet alleen de lijsttrekker voor de senaat Jean Marie Kadés staat maar nog een andere kameraad. Dat is bijzonder vrolijk, hebben we gemerkt. Met vijf gaat dit soort actie prima. Drie is een absoluut minimum. En als we in Wallonië zijn is het belangrijk dat er iemand uit de regio bij is, anders heeft het iets bizars: mensen uit Antwerpen of Sint-Niklaas die een beetje eenzaam de sluiting van een GB in Wallonië komen aanklagen, het lijkt ons wat paternalistisch en koloniaal ...

Als we na een klein uur dwalen uiteindelijk de top van een bergje bereiken en de parking oprijden, staat ons een bijzonder aangename verrassing te wachten: tien kameraden wachten ons op en Walter laat de claxon luid kond doen van onze aankomst. We worden als lang verloren zonen en dochter ingehaald en dat doet deugd. Op geen tijd worden de petities en pamfletten uitgedeeld, de affiches hangen voor we goed en wel de bus uit zijn. Op geen tijd wordt de tafel opgezet, staan er drankjes en koekjes en terwijl de eerste klanten spontaan de petities tekenen wordt er gekust en kennis gemaakt. Het is één van de bizarre maar uiterst belangrijke facetten van dit soort acties: je maakt fysiek kennis met mensen wiens e-mailadres of stem je kent maar die je verder nooit ontmoet hebt. Mij lijkt het één van de goeie redenen voor CAP om dergelijke activiteiten verder te zetten en uit te breiden: de band tussen CAP-ers wordt persoonlijk, je wisselt ervaringen uit, je creëert een blijvende band en hoe oubollig het woord ook moge klinken: kameraadschap krijgt er een zeer concrete inhoud door. Verstandhouding en vertrouwen zijn het directe resultaat en dat krijg je niet door het schrijven van abstracte programma's, congressen of theoretische analyses. Mij lijkt die directe, fysieke band van essentieel belang om van CAP meer te maken dan een goed idee, met name een fysieke, levende entiteit.

We staan uiteindelijk nog twee uur aan de inkom. Klanten zijn ook hier goeie verstaanders die maar een half woord nodig hebben om te begrijpen waarover het gaat. De solidariteit is opmerkelijk en de verontwaardiging omwille van de franchisering, de ontslagen of eventuele sluiting is bijzonder groot. De lijst van handtekeningen groeit gestaag en CAP creëert voor zichzelf een vruchtbare voedingsbodem waarop we in de nabije toekomst zonder twijfel kunnen verder werken.

Als het wolkendek de in het Westen ondergaande zon versluiert, ruimen we stilaan op. We wachten nog even op het personeel dat zich lijkt te verbergen en als ook zij een pamflet gekregen hebben en zich na een lange, vermoeiende dag in hun wagen terugtrekken om hun publieke leven in te ruilen voor het private, doen wij hetzelfde. We parkeren onze bus helemaal achterin op de parking, hangen de gordijntjes en voor we in slaap vallen wisselen we nog effe van gedachten. We zijn allemaal bijzonder blij met het opzet en verloop van de actie en we genieten van de intensiteit en concrete resultaat. We hebben een glimp opgevangen van de toekomst van CAP.

Spontane stakingen bij GB's

De aangekondigde sluitingen leidden tot spontane stakingen in Quievrain en Termonde
en vrijdag in Gilly. Zaterdag staakten de GB 's van Moeskroen en Froyennes uit solidariteit met de GB van Doornik en eind juni was er een nationale actie.

GB EN CARREFOUR IN ENKELE CIJFERS

--> bedreigde winkels:
5 in Henegouwen: Doornik , Quievrain, La Louvière, Gilly en Anderlues.
1 in BRUSSEL: Ukkel Marlow
2 in LUIK : Grivegnée en Rocourt
8 in VLAANDEREN: Oudenaarde, Gent Dampoort, Sint
Niklaas, Termonde, Ekeren, Deurne, Halle en Heppen.

De eerste GB werd in 1885 in Brussel geopend. Erna volgden Luik, Antwerpen en Gent.Na wereldoorlog 2 volgde een snelle expansie , en in 1958 ontstond de actuele supermarktformule.
Vanaf 1970 volgt diversificatie met o.m. GB Brico, in 1974 vormt GB samen met Immo, BM en Priba de groep GIB. In 2000 wordt GIB CARREFOUR. Deze Franse groep bezit dan 100% van de aandelen van GIB.

De groep Carrefour Belgie telt nu 561 winkels in Belgie waarvan 56 Hypermarkten
CARREFOUR, 280 supermarkten GB. en 133 GB Contact, 91 GB Express en 1 Rob. Er werken 17000 personen waarvan 5502 in de geintegreerde GB's.
In 2006 had Carrefour België een zakencijfer van 5308 miljard euro. Het geheel van de 78 geintegreerde GB's maakte de eerste vier maanden van dit jaar 9 miljoen euro winst. 15% meer dan dezelfde periode vorig jaar.

De Carrefourgroep is na WallMart de grootste distributiegroep ter wereld, aanwezig in 29 landen met 12 000 winkels en 430 000 werknemers.

ACHTERGROND

De directie van de groep Carrefour besliste om dit jaar 16 GB supermarkten te sluiten. (8 in Vlaanderen , 1 in Brussel en 7 in Wallonië). Daarbij gaan 900 jobs verloren waarvan 800 in de
winkels. De directie van de groep beweert dat" deze supermarkten structureel niet rendabel" zijn . Maar het is duidelijk dat Carrefour noch wil sluiten , noch wil verkopen aan de
concurrentie. De onheilsprofetie verbergt een andere waarheid: men wil het personeel op straat zetten en de winkels sluiten om ze daarna te verkopen aan zelfstandige gerants. Die kunnen ze dan heropenen in het kader van een franchise. Met een CAO die veel ongunstiger zal zijn en zonder syndikale vertegenwoordiging. Met jonger en dus minderbetaald personeel ( 30 tot 35 % minder ), langere werkuren (38/week ipv.35/week) en hardere werkvoorwaarden (ondermeer open zijn op zondagmorgen).

In februari ll. kondigde Marc Oursin (directeur van Carrefour België) aan dat de groep in drie niveaus zou geherstructureerd worden ; de Hypermarkt Carrefour, de Super GB's van gemiddelde grootte en de kleine GB Express in de buurten. Hij kondigde ook de opening aan van 8 à 10 Supermarkten en 40 Express , allen onder franchise. Deze winkels kennen dank zij pressie op het personeel een verhoging van hun zakencijfer met 8%.

Zo wil Carrefour zijn grote winsten nog vergroten. Eens temeer krijgt het winstbejag van de grote aandeelhouders voorrang ten koste van de werknemers, de klanten en de buurtbewoners. Het is geen toeval dat de geviseerde winkels net in de volksbuurten liggen. Ze hebben wel de trouwste klanten, maar omdat die niet meer genoeg uitgeven worden ze ook niet meer gezien als bevoorrechte klanten.
De sluiting aankondigen net voor de zomervakantie (terwijl het personeel moeilijk te mobiliseren is) is geen toeval. Daarom is CAP onmiddellijk in actie geschoten en hebben de vakbonden geëist dat er pas in september verder vergaderd wordt. Tot dan verandert er niets.